Women No.1

บทวิจารณ์ผลงานศิลปะในนิทรรศการ Human Reflection

ในชุด Women No.1

ความหมายของชีวิต

เป็นคำถามปรัชญาว่าด้วยความสำคัญของชีวิตหรือการดำรงอยู่โดยทั่วไป คำถามนี้สามารถแสดง

ได้หลายรูปแบบ เช่น "ทำไมเราจึงอยู่ที่นี่" "ชีวิตเกี่ยวกับอะไรกันแน่" และ "อะไรคือจุดประสงค์

ของการดำรงอยู่" ความหมายของชีวิตเป็นหัวข้อการคาดคะเนทางปรัชญาวิทยาศาสตร์

และเทววิทยา เป็นคำถามปรัชญาในเชิงนามธรรม ซึ่งแต่ละบุคคลก็จะมีคำตอบที่แตกต่างกันไป

แน่นอนว่าหลายคนพยายามแสวงหาคุณค่าของชีวิต ตลอดระยะเวลาของการมีชีวิตอยู่

การพัฒนาตนเองสร้างเสริมคุณค่าของตัวเอง เพื่อให้ได้เป็นที่ยอมรับในสังคม มีอำนาจเหนือผู้อื่น

หรือแม้แต่การประสบความสำเร็จในชีวิต ล้วนแล้วแต่เป็นปัจจัยหนึ่งในการหาคำตอบให้กับชีวิตทั้งสิ้น ดังนั้น การมีอยู่ของสิ่งต่างๆ ต้องการจะมีมากกว่าที่มี การได้ตกเป็นที่สนใจหรือเป็นที่ยอมรับในสังคม

ก็ช่วยสร้างภาพลักษณ์ภาพนอกให้กับบุคคลนั้นๆได้อย่างมาก และส่งผลต่อทัศนะคติของบุคคลอื่น ๆ

ที่มีต่อบุคลนั้นในแง่บวกมากขึ้น จนอาจะทำให้สิ่งเหล้านี้เป็นคำตอบของความหมายแห่งชีวิตก็เป็นได้ คุณค่าของมนุษย์เราที่เป็นภาพลักษณ์ภายนอกเช่นนี้ จึงเป็นประตูสำคัญที่มีผลต่อการให้ความหมาย

ของชีวิต โดยผ่านการมุมจากภาพลักษณ์ภายนอกของบุคคลอื่น มากกว่าการหาคุณค่าในตนเอง

ผลงานศิลปะในนิทรรศการ

Human Reflectionในชุด Women No.1

โดย สรารัตน์ ฐาปนะกุล นักศึกษาคณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นหนึ่งในผลงานที่กล่าวถึงประเด็นของผู้หญิงในอดีตจนถึงปัจจุบันของไทย ซึ่งสะท้อนมุมมองและทัศนะคติของศิลปินที่มีต่อการหาความหมายของชีวิต(ผู้หญิง) แสดงออกผ่านผลงานได้อย่างน่าสนใจ

โดยได้รับแรงบันดาลใจจากโปสเตอรณรงค์

ในช่วงยุค70 80 ซึ่งมีข้อความในโปสเตอร์

ในทิศทางที่เหยียดเพศหญิงในช่วงเวลา

ดังกล่าว ผสมกับการสนใจในเรื่องของ

เครื่องแต่งกายในปัจจุบัน จึงเกิดเป็นผลงาน

ศิลปะจัดวาง(Installation Art) Women No.1 เป็นผลงานศิลปะจัดวางที่ประกอบด้วยเสื้อสูตรขนาดใหญ่(Over side) ที่มีลวดลายของดอกไม้ หญิงสาว และข้อความจากโปสเตอร์ที่เป็นแรงบันดาลใจ

ของศิลปิน ถูกตัดต่อและทำขึ้นใหม่จนถูกตัดเย็บเป็นเสื้อสูตขึ้น นอกจากนั้นยังมีผืนผ้าขนาด

80x80 เซนติเมตรจำนวน 3 ชิ้น มีการสกรีนลวดลายของหญิงสาวกับชายหนุ่มไร้ใบหน้า

หรือลวดลายของดอกไม้ ของใช้ของผู้หญิง ประกอดเข้ากับภาพถ่ายจากศิลปินจนเกิดเป็นชิ้นงาน

ตลอดจนผลงานรูปภาพที่มีการตัดต่อ ลดทอน และตัดเปะให้เกิดเป็นผลงานก็มีกระบวนการเช่นเดียวกับชิ้นอื่นๆ เพียงแต่ถูกถ่ายทอดในรูปแบบของรูปภาพ ที่มีขนาด40x60 เซนติเมตร ซึ่งผลงานศิลปะ

จัดวางชุดนี้ มีความน่าสนใจในกระบวนการสร้างผลงาน รวมทั้งรูปแบบการนำเสนอ

และมุมมองที่มีให้กับผู้ชม

กระบวนการสร้างผลงานชุดนี้ ศิลปินได้เลือก สรรหา รูปภาพของสตรีในแต่ละช่วงวัย

ช่วงเวลาในอดีตจนถึงปัจจุบัน ที่ถูกมองว่าเป็นความงานของผู้หญิง นำมาตัดต่อ ตัดทอน

ประกอบกันเข้ากับภาพของดอกไม้ ธงชาติ เสื้อผ้า ฯลฯ ในช่วงระยะเวลาที่ต่างกัน ต่างความเชื่อ

ต่างค่านิยม ซึ่งแน่นอนว่าศิลปินกำลังจะค้นหาสิ่งสมบูรณ์ ของผู้หญิงที่แต่ละช่วงระยะเวลากล่าวว่า

คือความงาม นำมาแสดงออก และหลอมรวมเข้าด้วยกัน ซึ่งผู้เขียนกลับความรู้สึกราวกับศิลปินกำลังหาความแน่นอนในความไม่แน่นอน ความสมบูรณ์ในความไม่สมบูรณ์ของหญิงสาว มากกว่าการทำให้สมบูรณ์แบบมากยิ่งขึ้น ในส่วนของการนำเสนอผลงานผ่านรูปแบบของการจัดวาง ที่ประกอบไปด้วย

ผลงานรูปภาพ ผ้า และเสื้อสูตขนาดใหญ่พิเศษ ถูกติดตั้งในผลงานชุดเดียวกัน และบอกเล่าเรื่องราว

ของแต่ละชิ้นได้อย่างน่าสนใจ มีการจัดวางผลงานที่ทำให้ผู้เขียนรู้สึกคล้ายกับการจัดหน้าร้านของร้านขายเสื้อผ้าสตรี ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึง ทัศนะคติของศิลปินที่มีต่อค่านิยม ความคิดของคนในสังคมปัจจุบันที่ส่งผลต่อผู้หญิงในการใช้ชีวิต และการค้อยตามสภาพสังคม เพื่อเสริมเติมแต่งให้ตนเองดูดีและเป็นที่ยอมรับในช่วงระยะเวลานั้น ๆ ซึ่งการแต่งตัวให้ดูดี ทำให้ผู้อื่นชื่นชมชื่นชอบ อาจทำให้

ภาพลักษณ์ภายนอกของผู้นั้นเพิ่มมากขึ้น นอกจากนี้การติดตั้งผลงานในรูปแบบดังกล่าวยังสะท้อน

ให้เห็นว่า ผู้หญิงเราก็ไม่ต่างอะไรกับตุ๊กตาตัวหุ่นเชิด ที่มีหน้าที่ทำให้ตนเองดูดี ดูน่าสนใจ ดึงดูดผู้คน และค่อยทำตามสิ่งที่สังคมนิยมหรือยอมรับ การจัดทำเสื้อสูตที่มีขนาดใหญ่พิเศษแสดงถึงการสวมใส่และปกปิดตัวตนภายในของผู้ใส่เอาไว้ และได้สะท้อนค่านิยมที่สังคมชมชอบกัน ผ่านลวดลายต่างๆ

บนเสื้อสูตตัวนั้นแทนตัวตนของผู้ใส่

"ความหมายของชีวิตคืออะไร"

เป็นคำถามที่คนจำนวนมากถามตนเองในขณะหนึ่งของชีวิต ส่วนมากในบริบท"จุดประสงค์ของชีวิต

คืออะไร" แน่นอนว่าคนเราต่างต้องการที่จะหาคำตอบกับมัน บ้างก็จากการทำในสิ่งที่ตนเองต้องการ

เพื่อหาสิ่งที่ชอบ หรือต้องการที่สุดในชีวิต บ้างก็พยายามทำในสิ่งที่คนส่วนมากตัดสิ้นว่าดี

จึงพยายามสร้างภาพลักษณ์ภายนอกให้ดูดีเสมอ แต่สิ่งที่แสดงออกผ่านเปลือกนอกเช่นนี้ก็อาจไม่ใช่

ตัวตนที่แท้จริงของคน ๆนั้น เช่นเดียวกับที่ศิลปินกำลังนำเสนอถึงความงามที่สมบูรณ์ของผู้หญิงแต่

ละยุค สิ่งนั้นเป็นเพียงความงามจากการเห็นไม่ใช่ความงามหรือคุณค่าที่แท้จริงของผู้หญิงคนนั้น

ดังนั้นไม่มีใครบอกได้ว่า คุณค่าของชีวิตใครเป็นอย่างไร ซึ่งขึ้นอยู่ที่ตัวตนของเราเองเท่านั้น

ที่จะพิจารณาคุณค่า และชื่นชม ดูถูกตัวเราเองได้ การมีชีวิตอยู่ เรียนรู้ไปตามวัน เวลา

วัยที่เปลี่ยนแปลงตามช่วงชีวิตและประสบการณ์ สิ่งเหล้านี้หรือไม่ที่จะทำให้เราค้นหาความหมาย

ของชีวิตเราได้ หรือตัวตนที่แท้จริงของเราเองหรือเปล่า เป็นสิ่งที่เรามีอยู่ทุกวัน อยู่กับเราทุกเวลา

หรือจะแทบทุกลมหายใจ และสูงค่าอยู่แล้วในตัวมันเอง จนเราแทบไม่รู้ตัวเลยว่าเรามีของล้ำค่า

อยู่กับตัวเองมาโดยตลอด